Moraliteit en coachen

In coachen staat het ontwikkelen van het zelf centraal. Het zelf moet zo ontwikkeld worden dat er sprake is van een optimale ontplooiing waarbij de prestatie maximaal is. Daarbij speelt zelfreflectie en het aanleren van het rationele probleemoplossingsmodel een belangrijke rol. Autonomie en zelfsturing worden gepropageerd als belangrijke grondbeginselen....

Het morele zelf

In dit artikel beschrijf ik de visie van Bauman op het morele zelf. Hij meent dat het morele zelf ontstaat in het antwoord dat een mens geeft op het appel van de Ander. De Ander staat voor de mens in nood. Het begrip ‘Ander’ is afkomstig van de filosoof Levinas. De Ander is voor hem bijvoorbeeld de vreemdeling, de weduwe en de wees. Het...

Het morele en de organisatie

Organisaties worden gekenmerkt door doelrationeel handelen. Dit vraagt van alle medewerkers aangepast, voorspelbaar en loyaal gedrag. Vanuit dit perspectief is de morele impuls irrationeel, onvoorspelbaar en verstorend, juist binnen organisaties. Morele fenomenen passen niet in doel-middelschema’s en ze ontsnappen aan de mogelijkheid om ze uit te leggen in...

De vaste moderne tijd

De vaste moderne tijd wordt gekenmerkt door grote bureaucratische organisaties die over het vermogen beschikken om het doelgerichte handelen van grote aantallen mensen te coördineren, ook als het doel immoreel is. Deze organisaties zijn er primair op gericht om elk doel efficiënt en krachtig na te kunnen streven, hetgeen vereist dat het menselijk gedrag wordt...

Coachen en de erosie van de vaste moderniteit

De schets van wat Bauman de vaste moderniteit noemt, en die is beschreven in het artikel 'De vaste moderniteit', biedt een kader voor de nu volgende analyse van coachen, met daarbij speciale aandacht voor de moraliteit ervan. Bauman maakt duidelijk hoe er binnen bureaucratische organisaties in de vaste moderniteit een moreel vacuüm kan ontstaan. Dit morele vacuüm werkt ook door in coachen. De...

Coachen: een eenzijdig mensbeeld

Het niet onderkennen van de morele dimensie van het mens-zijn maakt coachen vatbaar voor kritiek. Het mensbeeld van coachen heeft een individualistisch karakter, waardoor coachen qua methodiek neigt tot een individualiserende en psychologiserende aanpak waarbij structurele en sociale dimensies verwaarloosd worden. De consequentie daarvan is dat de...

De vloeibare moderne tijd

De opkomst van het neoliberalisme in de jaren tachtig van de vorige eeuw was het begin van de huidige fase van de moderniteit. Dit is de vloeibare moderniteit, waarin de structuren ter discussie werden gesteld en langzaam maar zeker begonnen te smelten. Vloeibaarheid is een eigenschap die gekenmerkt wordt door continue veranderlijkheid van vorm. Dit is een...

Coachen in de vloeibare moderniteit

We kunnen coachen zien als iets wat ­typisch is voor de vloeibare moderniteit. De problemen die het met zich meebrengt, zijn ook typisch voor deze moderniteit. Er wordt om flexibiliteit gevraagd, mensen gaan op zoek naar hun identiteit, ze zoeken erkenning en gaan shoppen omdat er behoefte is aan...

Moraliteit in coachen: een pleidooi

Bauman laat overtuigend zien hoe er binnen zowel de vaste als de vloeibare moderniteit een moreel vacuüm ontstaat binnen organisaties. Omdat coachen een kind van zijn tijd is, bleek het niet verwonderlijk dat ook binnen coachen amper aandacht voor de morele dimensie is. In deze paragraaf pleit ik ervoor om binnen coachen juist wel aandacht...

Opdracht: Ik zie, ik zie wat jij niet ziet...

Opdracht: Ik zie, ik zie wat jij niet ziet … blabal In deze opdracht ga je je waarnemingsvermogen oefenen. Dit is een proces dat tijd vraagt. Ik raad je dan ook aan om je oefening langere tijd voort te zetten. Je zult er veel profijt van hebben! Waarnemen van de ander Neem af en toe een paar minuten de tijd om het non-verbale gedrag van een ander te observeren. Doe dit bij...